Wetenschap is cruciaal voor weidegang Beemster koe
Het is een oer-Hollands tafereel: koeien in de wei. Nu de lente in aantocht is mogen honderdduizenden koeien de komende weken weer naar buiten. Maar wat is nu het beste moment voor de weidegang? Beemster kaas heeft zo haar eigen benadering.
Diverse wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat gelukkige koeien zorgen voor gezondere melk. Mede daarom is het belangrijk dat koeien zoveel mogelijk buiten in de wei lopen. Volgens de norm van Stichting Weidegang is dit 120 dagen per jaar en 6 uur per dag. Het is heel bijzonder dat de koeien van Beemster kaas gemiddeld meer dan 180 dagen per jaar en zeker tien uur per dag in de wei grazen. Dat is veel langer dan het landelijk gemiddelde. Beemster heeft haar koeien het meest buiten, wat niet betekent dat ze automatisch de eerste is die de koeien naar buiten laat. Daar zijn goede redenen voor. “Als de bodem nog erg nat is, dan laten onze boeren hun weilanden nog even met rust. Slechts een dag mooi weer in het vooruitzicht is ook niet voldoende, dan wordt de bodem weer snel te vochtig en kunnen de koeien weer naar binnen, daar houden koeien niet van. Ze houden van regelmaat. Beemster koeien gaan dus niet automatisch als eerste naar buiten, echter op een zorgvuldig gekozen moment”, zegt Mark Paauw, manager veehouderijzaken bij Beemster kaas.
Voldoende gras, rust en regelmaat
Wat is de kwaliteit van het gras? Wat zijn de weersvoorspellingen? Er zijn allerlei factoren die meespelen voor een juiste weidegang. Beemster melkveehouder Simon Kwantes weet er alles van: “de gesteldheid van de bodem is een belangrijke factor voor de juiste weidegang. Deze moet droog genoeg zijn, omdat de koeien anders de bodem vertrappen. Daarnaast moet er voldoende gras groeien, zodat het gras voor een langere periode blijft doorgroeien en de koeien genoeg te eten hebben.”
“Koeien hebben rust en regelmatig nodig. Dat is belangrijker dan de noodzaak voor weidegang. Een koe is een gewoontedier. Het moet weten wat er staat te gebeuren, dan functioneert hij het best”, vult Nico Vreeburg, dierenarts en trainer van Cow Signals aan.
Echte graskaas
Voor boeren is het elk jaar weer spannend wanneer de staldeuren voor het eerst open gaan. Beemster boeren en hun familieleden kijken jaarlijks uit naar de weidegang. De timing is cruciaal. Er wordt van dag tot dag bekeken of de Beemster koeien naar buiten kunnen om te grazen van het malse voorjaarsgras. Daar genieten de koeien zichtbaar van. Ze zorgen voor gezondere en lekkere melk. De melk die ze in de weken na weidegang geven heeft een bijzondere smaak. “We maken hier met veel zorg echte Beemster Graskaas van. Een lekkere frisse kaas met extra vitamine A. Onze Beemster Graskaas is maar vier weken in het jaar verkrijgbaar. De datum van de weidegang kunnen we niet van tevoren voorspellen. Dat de echte Beemster Graskaas zes weken na de weidegang verkrijgbaar is, wel. Alle reden dus voor liefhebbers om er snel bij te zijn”, zegt Algemeen Directeur van Beemster kaas Wim Betten.
Leuke koe-feiten
- Na de eerste weidegang eten de koeien het allerliefst de topjes van het verse gras.
- Koeien slikken hun eten eerst in, laten het later weer terug in hun mond komen en gaan herkauwen.
- Een koe drinkt gemiddeld 100 liter water per dag.
- Slapen doen koeien weinig. Met 20 minuten op een dag kan het dier al toe.